Müjde Işıl – İsmi aslında değişikti lakin asıl, Venedik Sinema Festivali’nin Orizzonti kısmında Heyet Özel Ödülü’nü kazanmasıyla dikkatimizi çekti. Akabinde hem Adana’da hem Ankara’da En Âlâ Sinema seçildi. Murat Fıratoğlu’nun birinci uzun metrajı olan “Hemme’nin Öldüğü Günlerden Biri”, yoksunluğun olumsuzluğunu mizaha evrilten nahif stiliyle 2024’ün isminden kelam ettiren üretimlerinden oldu.
Filme ismini veren Hemme, başkahraman değil ancak tüm olayların fitilini ateşleyen o. Asıl kahramanımız Eyüp, domates tarlasında çalışıyor. Hemme onun parasını ödemeyip bir de üstüne küfür edince Eyüp, başında bir intikam planı kuruyor.
Film, aslında bir yol öyküsü anlatıyor. Eyüp’ün Hemme’den yaptıklarının acısını çıkarmak için konuta gidip silahını almasını ve geri dönüş eforunu izliyoruz sinemada. Bu seyahat boyunca Eyüp karpuzunu taşıyamayan bir dedeyle, kendisine çay ikram eden gül sevdalısı tarlacıyla, kuzeniyle, eski okul arkadaşıyla vs. karşılaşıyor. Her müsabakası, ona vakit kaybettirerek beline sakladığı silahı kullanma ihtimalini azaltıyor. Yani bu sinemada Çehov’un ünlü silah metaforu aksine çevriliyor; sessiz sessiz duruveriyor.
Hem direktör hem oyuncu
Murat Fıratoğlu, insanlığın özünde var olan öfkeyi, coğrafik yoksunlukla ve çaresizlikle birleştirip üniversal bir mizah lisanı kurmayı hedeflemiş. Buna da savsız, büyük laflardan kaçınan üslubu ve doğal oyunculuklarla ulaşmaya çalışmış. Kendisi de başrolde zati. Rolünün altından profesyonelce kalkmayı başarmış. Deneyimli sinemacıların bile hem oynayıp hem yönetirken zorlandığını düşündüğümüzde daha birinci uzun metrajında bu yürek, dayanağı hak ediyor.
Filmde bariz olarak Abbas Kiyarüstemi tesiri ve nahif bir Yılmaz Güney bakışı hissediliyor. Kieslowski’den gidersek ‘öldürmeme üzerine kısa bir film’ denebilir pekâlâ. Sinemanın esas handikabı ise tekrarları ve uzatılmış sahneleri. Motosiklet sahnelerinde tekrarı, dedenin olduğu kısımda de uzatılmışlığı fazlaca hissettiriyor sinema. O denli olunca da her müsabakanın birer kısa sinemaya tekabül edip de kısa sinemalardan bir bütün oluşturulduğu veyahut kısa sinema fikrinin uzun metraja dönüştürüldüğü hissi ağır basabiliyor.
Murat Fıratoğlu asıl bütünlük çatısını ise sinemanın başlangıcı ve finalini birleştirerek kuruyor. Başında kopuk gelen halay sahnesi, finalde şahane bir noktaya bağlanarak bütünü tamamlıyor. Fıratoğlu’nun finali, insanlığın öfke ve şiddet hissine karşın hayatın akışının barışa, birliğe yanlışsız aktığını simgelemesi açısından takdire şayan.